बद्धकोष्ठतेवर उपचार करण्यासाठी 5 आयुर्वेदिक उपाय

हे एक साधे सत्य आहे - आतड्याची हालचाल सभ्य संभाषणासाठी होत नाही. म्हणूनच आपण बद्धकोष्ठता आणि अतिसार यांसारख्या सामान्य समस्यांवर क्वचितच चर्चा करतो, परंतु मधुमेह आणि उच्च कोलेस्टेरॉल यासारख्या परिस्थितींवर चर्चा करण्यात बराच वेळ घालवतो. बद्धकोष्ठता हा हृदयरोगासारखा धोका नसतो हे खरे असले तरी, ही एक व्यापक समस्या आहे जी कोणत्याही वयात कोणालाही प्रभावित करू शकते. यामुळे बर्‍याच प्रमाणात अस्वस्थता येते आणि योग्यरित्या हाताळले नाही तर गुंतागुंत देखील होऊ शकते. 

तीव्र किंवा तीव्र बद्धकोष्ठता मूळव्याध किंवा मूळव्याधा, गुदद्वारासंबंधीचा fissures, इत्यादीसारख्या वेदनादायक परिस्थितींचा धोका वाढवण्यासाठी ओळखली जाते. सुदैवाने, घरगुती उपचार आणि आहारातील बदलांसह बद्धकोष्ठता सहजपणे व्यवस्थापित केली जाऊ शकते. बद्धकोष्ठता साठी आयुर्वेदिक औषध सर्वात प्रभावी आणि लोकप्रिय आहेत, म्हणून आम्ही काही मुख्य शिफारसींवर लक्ष देऊ.

बद्धकोष्ठतेचे 5 आयुर्वेदिक उपचार

1. सायलियम हस्क

तीव्र बद्धकोष्ठता किंवा आळशी आतड्यांसंबंधी हालचालींवर निपटण्यासाठी आता सायल्सियम भूसी ही एक मानक शिफारस आहे. हा प्राचीन आयुर्वेदिक उपाय म्हणजे नैसर्गिक फायबर परिशिष्टशिवाय काहीच नाही - तंतोतंत सांगायचं तर ते म्हणजे वनस्पतींच्या प्लांटॅगो कुटुंबातील (बियाण्यांचा समावेश असलेल्या) बियाण्याची भूसी. सायलीयम भूसी शुद्ध फायबरशिवाय काहीच नसल्यामुळे त्याचे दुष्परिणाम होण्याचा धोका नसतो आणि नियमित वापरासाठी सर्वात सुरक्षित परिशिष्ट म्हणून ओळखले जाते. अचानक फायबरचा ओघ घेऊन बद्धकोष्ठता वाढू शकते म्हणूनच आपण लहान डोस सुरू करणे केवळ महत्वाचे आहे.

सायल्लियम भूसी बद्धकोष्ठता तसेच अतिसारापासून मुक्त करू शकते हे दर्शविण्यासाठी पुष्कळ पुरावे आहेत कारण ते मलमध्ये मोठ्या प्रमाणात जोडते. विद्रव्य फायबर म्हणून शोषक स्वभावामुळे ते जेलीसारखे म्यूसीलेज देखील तयार करते. याचा वंगण व मऊपणाचा प्रभाव आहे, स्टूलचा रस्ता सुलभ करणे आणि जठरासंबंधी संक्रमण वेगवान करणे. बर्‍याच अभ्यासाच्या पुनरावलोकनात असेही दिसून आले आहे की सायल्लियम हस्क फायबर परिशिष्टाचा सर्वात प्रभावी प्रकार आहे, विशेषत: जेव्हा गव्हाच्या कोंडासारख्या इतरांच्या तुलनेत.

2. सुंथ

आले नैसर्गिकरित्या गरम होते आणि आयुर्वेदिक औषधामध्ये अग्नि किंवा पाचक आग बळकट करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात वापरली जाते. सुंठ हा आल्याचा वाळलेला पावडरचा प्रकार आहे जो बहुतेक वेळा इतर औषधी वनस्पतींसहित आयुर्वेदिक औषधांमध्ये वापरला जातो. आज, औषधी वनस्पती त्याच्या मळमळ विरोधी परिणामासाठी आणि विरोधी दाहक आणि प्रतिरोधक प्रभावांसाठी प्रसिध्द आहे. तथापि, एक म्हणून अदरक च्या वापरास समर्थन देणारे वाढते पुरावे आहेत बद्धकोष्ठता साठी उपाय.

आलेचे दाहक-विरोधी गुणधर्म गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टला शांत करतात आणि आराम करतात, आतड्यांच्या हालचाली सुलभ करतात. अभ्यासात असे दिसून आले आहे की आल्यामुळे आतड्यांसंबंधी वायू, सूज येणे आणि पोटदुखीचे प्रमाण कमी होऊ शकते. असे मानले जाते की औषधी वनस्पती गॅस्ट्रिक रिकामे किंवा संक्रमित वेळेस वेगवान करते, यामुळे बद्धकोष्ठता होण्याचा धोका कमी होतो.

>

3. जयफळ

जयफळ त्याच्या अविश्वसनीय चवसाठी परिचित आहे आणि आम्ही बर्‍याचदा शीतपेये आणि मिताइसमध्ये घटक म्हणून वापरतो. आयुर्वेदिक चिकित्सकांना औषधी वनस्पतींचे अधिक चांगले कौतुक आणि समजूतदारपणा होता, परंतु ते सामान्यतः ते हर्बल औषधी घटक म्हणून वापरतात. असं मानलं जात आहे की या औषधी वनस्पतीचा कॅमेनेटिव्ह प्रभाव आहे आणि असे म्हणतात की बद्धकोष्ठता आणि सूज येणे यासह जठरोगविषयक लक्षणे विस्तृत करतात. 

असा दावाही केला जातो की जयफळ बद्धकोष्ठतेचा धोका कमी करण्यासाठी पचनास मदत करणार्‍या एन्झाईम्सच्या स्रावला उत्तेजित करू शकते. बहुतेक दावे किस्सा पुराव्यावर आधारित आहेत आणि अधिक संशोधन आवश्यक आहे, परंतु जयफळ आपल्या आहारात समाविष्ट करणे सोपे आहे आणि दुष्परिणामांचा कोणताही धोका निर्माण करत नाही म्हणून ते शॉट घेण्यासारखे आहे

 

.

4. मात्रा बस्ती

मातृ बस्ती ही एक थेरपी किंवा प्रक्रिया आहे जी पंचकर्मचा भाग आहे, ज्यात पाच थेरपीचा समावेश आहे. थोडक्यात, पंचकर्म क्लिनिकल सेटिंगमध्ये प्रशासित केले जाते, परंतु काही पद्धती अशा आहेत ज्या घरी वापरल्या जाऊ शकतात. तीव्र बद्धकोष्ठतेच्या संदर्भात, मातृ बस्ती सर्वात उपयुक्त आहे. हे मुळात आधुनिक वैद्यकीय एनीमापेक्षा वेगळे नाही, परंतु हे अश्वगंधा तेलासारख्या औषधी वनस्पतींनी दिले जाते. 

आयुर्वेदात, बद्धकोष्ठता सारखी परिस्थिती सामान्यतः वात विकृतीशी जोडली जाते, ज्यामुळे मलच्या हालचाली बिघडतात. वात दोषाचे मुख्य ठिकाण म्हणजे खालच्या जठरांत्र मार्ग आणि हे मुख्य क्षेत्र आहे ज्यावर बस्ती कर्म कार्य करते आणि त्याची प्रभावीता सिद्ध झाली आहे. प्रक्रियेबद्दल अधिक तपशीलवार माहितीसाठी कुशल आयुर्वेदिक डॉक्टरांचे मार्गदर्शन घेणे सुनिश्चित करा.

5. योग आसन

शारीरिक हालचालींचा अभाव हे आता बद्धकोष्ठतेचे सामान्य कारण म्हणून ओळखले जाते, अपचन, आणि इतर लैंगिकदृष्ट्या कार्यशील समस्या. घरी बद्धकोष्ठतेचा उपचार करण्यासाठी कोणत्याही नैसर्गिक व्यायामासाठी हे व्यायामाचे नियमित करते. योग बर्‍याच व्यायामाच्या पद्धतींपेक्षा जास्त असतो कारण त्यात बद्धकोष्ठता आणि सूज दूर करण्यात प्रभावी ठरू शकणार्‍या पोझचा समावेश आहे. काही अभ्यास असेही सूचित करतात की नियमित योगाच्या अभ्यासामुळे लैंगिकदृष्ट्या कार्यशील अशा गंभीर समस्यांपासून अस्वस्थता दूर होते आतड्यात आतडी सिंड्रोम (आयबीएस).

बद्धकोष्ठतेसाठी योगासनेचा प्रयत्न करताना ओटीपोटात अवयवांची मालिश आणि उत्तेजन देणारी आसने समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करा. ट्विस्टिंग पोझेस आणि फॉरवर्ड बेंड या हेतूसाठी योग्य पर्याय आहेत आणि काही अत्यल्प शिफारस केलेल्या पोझेसमध्ये उटकटासन, पवनमुक्तासन आणि अर्ध मत्स्येंद्रसन यांचा समावेश आहे.

बहुतेक प्रकरणांमध्ये, या आयुर्वेदिक उपायांनी अवघ्या दोन दिवसात आराम दिला पाहिजे. जर समस्या गंभीर असेल आणि टिकून राहिली असेल तर आपण वैद्यकीय निदान आणि उपचार घ्यावे कारण तेथे अडचणी येऊ शकतात. गुंतागुंत होण्याचा धोका आणि तीव्र बद्धकोष्ठता कमी करण्यासाठी काही पारंपारिक आयुर्वेदिक शिफारसींचे पालन करण्यास देखील मदत होईल. याचा अर्थ आपल्या आहारात आणि जीवनशैलीमध्ये बदल घडवून आणणे, तसेच आपल्या आहारातील पूरक आणि आरोग्यासाठी अतिरिक्त फायद्यांसाठी हर्बल फॉर्म्युलेशन्सचा वापर करणे.

 

संदर्भ:

• मॅक्रॉरी, जॉन्सन डब्ल्यू जूनियर एट अल. "गव्हाच्या कोंडा आणि सायलीयमचे रेचक प्रभाव: तीव्र इडिओपॅथिक बद्धकोष्ठतेवरील उपचार मार्गदर्शक तत्वांमध्ये फायबरबद्दलच्या चूक गैरसमजांचे निराकरण." अमेरिकन असोसिएशन ऑफ नर्स प्रॅक्टिशनर्सचे जर्नल खंड 32,1 (2020): 15-23. doi: 10.1097 / JXX.0000000000000346
• वू, केंग-लिआंग इत्यादी. "निरोगी मानवांमध्ये जठरासंबंधी रिकामेपणा आणि हालचालीवर आल्याचा परिणाम." गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजी आणि हेपेटोलॉजीचे युरोपियन जर्नल vol. 20,5 (2008): 436-40. doi:10.1097/MEG.0b013e3282f4b224
• सिंग, सर्वेश कुमार आणि क्षिप्रा राजोरिया. "हिर्शस्प्रंग रोगामध्ये दीर्घकालीन बद्धकोष्ठतेचे आयुर्वेदिक व्यवस्थापन - एक केस स्टडी." जर्नल ऑफ आयुर्वेद आणि एकात्मिक औषध खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स-एक्सएनयूएमएक्स. doi: 9,2 / j.jaim.2018
• कवुरी, विजया वगैरे. "चिडचिडे आतडी सिंड्रोम: रेमेडियल थेरपी म्हणून योग." पुरावा-आधारित पूरक आणि वैकल्पिक औषधः ईसीएएम खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स. doi: 2015 / 2015 / 398156