सूर्य भगवती यांनी डॉ
मुख्य इन-हाउस डॉक्टर
BAMS, DHA, DHHCM, DHBTC | 30+ वर्षांचा अनुभव
पूर्व-गर्भधारणेच्या आकृतीकडे परत जाणे आणि त्या जुन्या कपड्यांमध्ये फिट करणे हे प्रत्येक नवीन आईचे स्वप्न असते. जेव्हा तुम्हाला नवजात मुलाची काळजी घ्यावी लागते आणि नवीन दिनचर्याशी जुळवून घेणे कठीण असते, परंतु ते अशक्य नाही.
गर्भधारणेच्या वजनाबद्दल काहीही न केल्यास भविष्यात वजन कमी करणे आणखी कठीण होऊ शकते. यामुळे अखेरीस आरोग्य समस्या देखील उद्भवू शकतात, ज्यामुळे आईला मधुमेह आणि हृदयविकाराचा धोका होऊ शकतो. जास्त वजन असताना पुन्हा गरोदर राहिल्याने आई आणि बाळालाही धोका होऊ शकतो.
या लेखात, आम्ही गर्भधारणेनंतर वजन कमी करण्याच्या सहा मार्गांबद्दल चर्चा करू, तसेच तुम्ही तुमचे जन्मानंतरचे वजन कमी केव्हा सुरू करावे याबद्दल चर्चा करू.
गर्भधारणेनंतर वजन कमी करण्यासाठी किती वेळ लागतो?
जन्म दिल्यानंतर पहिल्या महिन्यात, मातांनी वाढलेल्या वजनाबद्दल काळजी करू नये. बाळंतपणानंतर स्त्रिया ताबडतोब काही वजन कमी करतात ज्यात हे समाविष्ट आहे:
- बाळाचे वजन
- प्लेसेंटा
- गर्भाशयातील द्रव
- स्तनाची ऊती
- रक्त
- अतिरिक्त चरबी
सहसा, गर्भधारणेनंतर, बहुतेक स्त्रिया बाळाच्या जन्मानंतर 6 आठवड्यांच्या आत बाळाचे अर्धे वजन कमी करतात. उर्वरित वजन कमी होणे सहसा पुढील काही महिन्यांत होते.
गर्भधारणेनंतर वजन सुरक्षितपणे कमी करण्याचे 6 मार्ग
1. संतुलित आहार राखणे
लक्ष ठेवण्याची सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे गर्भधारणेनंतरचा आहार. नाही, आमचा असा अर्थ नाही की मातांनी कठोर आहार घ्यावा. संतुलित आहार ही पोषणाची गुरुकिल्ली आहे आणि तुमची नवीन दिनचर्या पार पाडण्यासाठी तुम्हाला ऊर्जा देऊ शकते.
जेवणादरम्यान आरोग्यदायी स्नॅक्सचा समावेश केल्याने बराच वेळ जाऊ शकतो. काही उत्तम आरोग्यदायी स्नॅक्स आहेत:
- गाजर
- सफरचंद
- शेंगदाणे
- फॉक्स नट्स (माखना)
2. तुमच्या जेवणात सुपरफूडचा समावेश करा
गर्भधारणेनंतर, विशेषत: स्तनपानाच्या अवस्थेत, आपल्या शरीराला सर्व पोषक तत्वे देणे अत्यंत महत्वाचे आहे. मातांनी कमी कॅलरी असलेले पण पोषक तत्वांनी भरलेले पदार्थ निवडले पाहिजेत.
सुपरफूडची काही उत्तम उदाहरणे आहेत:
- मासे
- दही
- चिकन
या पदार्थांमध्ये ओमेगा ३, फायबर आणि प्रथिने जास्त असल्याने ते शरीरासाठी आवश्यक पोषणाचे उत्तम स्रोत आहेत.
3. हायड्रेटेड रहा, नेहमी हायड्रेटेड रहा
स्वतःला हायड्रेट ठेवणे नेहमीच महत्त्वाचे असते. पुरेसे पाणी असल्याने अवांछित लालसा दूर राहते. तहान सहसा भुकेने गोंधळलेली असते आणि पुरेसे पाणी असणे हे असे आहे ज्यासाठी तुमचे शरीर तुमचे आभार मानू शकत नाही. पुरेसे पाणी असणे हे चयापचय गतिमान करण्यासाठी ओळखले जाते.
तुमच्याकडे पुरेसे पाणी आहे की नाही हे जाणून घेण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे तुमच्या लघवीचा रंग तपासणे. जर ते स्पष्ट असेल आणि तुम्ही दर 2 3 तासांनी वॉशरूम वापरत असाल, तर तुमच्याकडे पुरेसे पाणी आहे.
4. पुरेशी झोप घेणे
होय, पुरेशी झोप घेतल्याने गर्भधारणेनंतर वजन कमी होण्यास मदत होते. हे मदत करते कारण तुम्हाला जास्त कॅलरी किंवा जास्त साखर असलेले पदार्थ खाण्याचा मोह होत नाही. जर तुमचे झोपेचे चक्र विसंगत असेल किंवा ते तुमच्यासाठी अनुकूल नसेल, तर ते तुमच्या चयापचयासाठी वाईट असू शकते आणि गर्भधारणेनंतर वजन कमी करणे तुमच्यासाठी कठीण होऊ शकते.
जेव्हाही बाळ करते तेव्हा झोप घेणे हा तुमची अत्यंत आवश्यक विश्रांती मिळविण्याचा सर्वोत्तम मार्ग आहे. परिणामी, तुम्हाला दीर्घकाळ झोपेची कमतरता भासणार नाही आणि तुमची अत्यंत आवश्यक असलेली ऊर्जा गमावणार नाही.
5. व्यायाम योजना असणे
गर्भधारणेनंतर वजन कमी करण्यासाठी, व्यायामाशिवाय निरोगी आहार अपूर्ण आहे. अतिरिक्त किलो कमी करण्यासाठी तुम्हाला सतत हालचाल करणे आवश्यक आहे.
तथापि, याचा अर्थ असा नाही की तुम्हाला हार्डकोर वर्कआउट पद्धती असणे आवश्यक आहे, फक्त नेहमीपेक्षा जास्त हालचाल करणे देखील मदत करते. तुम्ही हलके व्यायाम कधी सुरू करू शकता आणि तुमच्यासाठी कोणते चांगले काम करतील याबद्दल तुमच्या डॉक्टरांशी बोला.
6. स्तनपान
स्तनपान केल्याने वजन कमी होण्यास मदत होते की नाही असा वाद नेहमीच होत आला आहे. तथापि, बहुतेक स्त्रियांना असे आढळले आहे की गर्भधारणेनंतर वजन कमी होण्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी स्तनपान केले जाते.
स्तनपान दिवसाला 300 पेक्षा जास्त कॅलरीज बर्न करू शकते. शिवाय, तुम्ही तुमच्या लहान बाळाला वाढत्या बाळासाठी आवश्यक असलेले योग्य पोषणद्रव्ये देण्यासही मदत करत आहात.
गर्भधारणेनंतरचे वजन कमी करताना लक्षात ठेवण्याचे मुद्दे
तुमचा वेळ घेत आहे
बाळंतपणानंतर, शरीर पुनर्प्राप्त होण्यास वेळ लागतो. म्हणून, आपला वेळ काढणे महत्वाचे आहे. बाळंतपणानंतर लगेचच वजन कमी केल्याने तुमची पुनर्प्राप्ती अधिक काळ होऊ शकते. गर्भधारणेनंतरचे वजन कमी करण्याचा प्रयत्न करण्यापूर्वी सहा आठवड्यांच्या तपासणीपर्यंत थांबावे असे सुचवले आहे.
स्तनपान करणाऱ्या मातांनी आपल्या आहारातून कॅलरी कमी करण्यापूर्वी बाळ 2 महिन्यांचे होईपर्यंत आणि दुधाचा पुरवठा सामान्य होईपर्यंत प्रतीक्षा करावी.
वास्तववादी बना
नवीन मातांना वास्तववादी ध्येये आणि अपेक्षा असणे आवश्यक आहे. प्रत्येक स्त्रीसाठी गर्भधारणेपूर्वीच्या अचूक आकारात परत येणे शक्य नसते. जन्म दिल्यानंतर काही आठवड्यांनंतर दुबळे दिसणार्या सेलिब्रिटींसारखे बनण्याचे ध्येय ठेवू नका. अशाप्रकारचे वजन कमी करणे केवळ आरोग्यदायीच नाही तर ते धोकादायक देखील असू शकते.
गर्भधारणेमुळे अनेक स्त्रियांच्या शरीरात कायमस्वरूपी बदल होऊ शकतात. यापैकी काहींचा समावेश असू शकतो:
- मऊ पोट
- जादा त्वचा
- विस्तीर्ण नितंब
- मोठी कंबर
हे पूर्णपणे नैसर्गिक आणि सामान्य बदल आहेत आणि हे लक्षात घेऊन मातांनी त्यांच्या नवीन शरीराकडून वास्तववादी अपेक्षा ठेवल्या पाहिजेत.
क्रॅश डाएटवर जाऊ नका
क्रॅश डाएटवर जाणे अत्यंत निरुत्साहित आहे. या आहारांमुळे वजन सुरुवातीला कमी होईल परंतु ते फक्त द्रव वजन आहे जे तुम्ही गमावत आहात आणि एकदा तुम्ही आहार बंद केल्यावर ते परत वाढेल.
क्रॅश डाएटमध्ये तुम्ही कमी केलेले वजन इतर प्रकारचे असते ते सहसा चरबीऐवजी स्नायू असते. क्रॅश डाएटवर जाणे निरुपयोगी आहे आणि तुम्हाला चांगल्यापेक्षा जास्त नुकसान होईल.
गर्भधारणेनंतर वजन कमी केव्हा सुरू करावे?
गर्भधारणेनंतर सर्व महिलांना बरे होण्यासाठी वेळ लागतो. बाळंतपणानंतर लगेच वजन कमी होण्याची अपेक्षा करणे शिफारसित नाही. गर्भधारणेनंतर वजन कमी करण्याआधी त्यांच्या प्रसूतीनंतरच्या तपासणीपर्यंत प्रतीक्षा करणे, जे सामान्यतः जन्म दिल्यानंतर 6-12 आठवड्यांच्या आत असते.
निरोगी संतुलित आहार, नियमित हालचाली आणि पुरेशी झोप हा गर्भधारणेनंतर वजन कमी करण्याचा एक उत्तम मार्ग आहे आणि कोणत्याही क्रॅश डाएटचा किंवा कठोर व्यायामाचा सराव करू नये हे लक्षात ठेवून. त्यासोबतच, नवीन माता त्यांच्या आहारात गर्भधारणेनंतरच्या काळजीसाठी मायप्राशचा समावेश करू शकतात. हा एक खास तयार केलेला च्यवनप्राश फॉर्म्युला आहे जो प्रसूतीनंतर पुनर्प्राप्तीस वेगवान आणि तुमची प्रतिकारशक्ती मजबूत करण्यास मदत करतो. हे प्रसूतीनंतरची कमजोरी कमी करण्यास, प्रसूतीनंतरचे संक्रमण टाळण्यास, दुधाचे उत्पादन वाढविण्यात आणि ऊर्जा पातळी सुधारण्यास मदत करते.
सूर्य भगवती डॉ
BAMS (आयुर्वेद), DHA (हॉस्पिटल ऍडमिन), DHHCM (आरोग्य व्यवस्थापन), DHBTC (हर्बल ब्युटी आणि कॉस्मेटोलॉजी)
डॉ. सूर्या भगवती हे आयुर्वेदाच्या क्षेत्रात उपचार आणि सल्लामसलत करण्याचा ३० वर्षांपेक्षा जास्त अनुभव असलेले प्रस्थापित, सुप्रसिद्ध आयुर्वेदिक तज्ञ आहेत. दर्जेदार आरोग्य सेवा वेळेवर, कार्यक्षम आणि रुग्ण-केंद्रित वितरणासाठी ती ओळखली जाते. तिच्या देखरेखीखाली असलेल्या रूग्णांना केवळ औषधी उपचारच नव्हे तर आध्यात्मिक सशक्तीकरणाचा समावेश असलेले एक अद्वितीय सर्वांगीण उपचार मिळतात.