आयुर्वेदमध्ये मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी आहार आणि जीवनशैली कशी वापरावी

जेव्हा मधुमेहावरील उपचारांचा विचार केला जातो तेव्हा लोक प्रथम साखर टाळण्याबद्दल विचार करतात. आपल्याला कदाचित ठाऊक असेल की केवळ साखर टाळण्यापेक्षा मधुमेहावरील उपचारांमध्ये आणखी बरेच काही आहे. मधुमेह औषधे केवळ हार्मोनल ड्रग्स आणि इन्सुलिन सारख्या पारंपारिक औषधांच्या बाबतीतच नव्हे तर उपचाराचा महत्त्वपूर्ण भाग वाटू शकतात. बहुतेक लोक असेही मानतात मधुमेहावरील आयुर्वेदिक उपचार औषधांवर लक्ष केंद्रित करते. मधुमेहावरील हर्बल औषधे मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी अत्यंत मौल्यवान असताना, आयुर्वेद ही एक सर्वांगीण आरोग्य प्रणाली आहे जी केवळ रोगावरील उपचार आणि त्वरित निराकरणांवर लक्ष केंद्रित करत नाही. त्यामुळे आयुर्वेदातील कोणत्याही मधुमेह उपचार योजनेसाठी आहार आणि जीवनशैलीतील बदल हे मूलभूत आहेत.

मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी आहारातील टीपा

1. प्रक्रिया केलेले अन्न खा

आपली वैयक्तिकृत आहार योजना किंवा आहार चार्ट तयार करताना, आपण पाळला पाहिजे असा हा पहिला नियम आहे. मधुमेहासाठी आयुर्वेदिक आहार योजनेत संपूर्ण पदार्थांवर लक्ष केंद्रित करताना प्रक्रिया केलेले खाद्य पदार्थ काढून टाकणे आवश्यक आहे. हे त्यांच्या ग्लाइसेमिक मूल्याच्या आधारे कार्ब निवडी करण्यासाठी सध्याच्या वैज्ञानिक सल्ल्यानुसार आहे. 

ब्रेड, चिप्स आणि पेस्ट्रीसारख्या प्रोसेस्ड पदार्थांमध्ये ग्लाइसेमिक भार जास्त असतो, ज्यामुळे रक्तातील साखर वाढते. असे आहे कारण त्यामध्ये साधे कार्ब आहेत. तपकिरी तांदूळ, संपूर्ण ओट्स, भाज्या, डाळी आणि अगदी फळांमधे संपूर्ण पदार्थांमध्ये जटिल कार्ब असतात आणि निर्देशांकात ते कमी असतात. असे म्हटले आहे, कमी प्रमाणात ग्लाइसेमिक मूल्य असलेल्यांना अनुकूल करुन, वैयक्तिक पदार्थांचे ग्लाइसेमिक भार पाहणे देखील अर्थपूर्ण आहे. 

2. आपल्या फायबरचे सेवन वाढवा

फायबरचे सेवन सामान्य परिस्थितीत निरोगी मानले जाते, परंतु मधुमेह व्यवस्थापनासाठी हे दिवसेंदिवस महत्वाचे होते. कारण फायबर रक्ताच्या प्रवाहात साखर शोषण्याचे प्रमाण कमी करू शकतो, यामुळे रक्तातील ग्लुकोजची पातळी स्थिर राहण्यास मदत होते. हे विशेषतः विद्रव्य फायबरच्या बाबतीत खरे आहे, परंतु आपल्याला दोन्ही प्रकारचे मिळणे आवश्यक आहे. 

बहुतेक फळे, संपूर्ण धान्य आणि बियाणे आपल्याला दोन्ही प्रकारचे फायबर देईल. फायबर देखील उपयुक्त आहे कारण यामुळे कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी होते आणि हृदयरोगापासून संरक्षण होते - मधुमेहामध्ये एक सामान्य गुंतागुंत. चांगले फायबर सेवन केल्याने तृप्तिही वाढते आणि तल्लफ कमी होते, यामुळे निरोगी खाणे आणि वजन कमी करणे सोपे होते.

3. संतुलित पोषण याची खात्री करा

ही आणखी एक थीम आहे जी तुम्हाला कोणत्याही आयुर्वेदिक आहारामध्ये आढळेल, कारण आयुर्वेद प्रतिबंधात्मक आहाराऐवजी संयत आहाराच्या बाजूने आहे. या संदर्भात, तुम्ही तुमच्या आहारात पुरेशा प्रमाणात प्रथिने आणि निरोगी स्निग्ध पदार्थांचा समावेश असल्याची खात्री करून घ्यावी. लोकप्रिय मान्यतेच्या विरुद्ध, सर्व चरबी अस्वास्थ्यकर नसतात आणि निरोगी स्त्रोत खरोखर ग्लुकोजचे शोषण कमी करण्यास मदत करतात. चांगल्या स्रोतांमध्ये नट, ऑलिव्ह किंवा सूर्यफूल तेल आणि तीळ किंवा सूर्यफूल बिया यांचा समावेश होतो.

त्याचप्रमाणे, प्रोटीनचा रक्तातील साखरेवर स्थिर परिणाम होतो आणि तेही तृप्ति वाढवतात. यामुळे उपासमार आणि अन्नाची लालसा कमी होते, वजन कमी करण्यात मदत होते. प्रथिनेच्या चांगल्या स्त्रोतांमध्ये डाळी, सोयाबीनचे, शेंगा, मटार, दुग्धजन्य पदार्थ आणि अंडी यांचा समावेश आहे.  

4. सर्व्हिंग आकार आणि स्नॅकिंग नियंत्रित करा

मधुमेह व्यवस्थापित करण्याचा प्रयत्न करताना जेवणाचे आकार आणि वारंवारता नियंत्रित करणे महत्वाचे आहे. दोन खरोखर मोठे जेवण करण्याऐवजी, नियमित जेवण आणि नियमित जेवण कमीतकमी कमी जेवण आणि निरोगी स्नॅक्ससह खा. यामुळे दिवसभर रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर राहण्यास मदत होते. यामुळे मधुमेह नियंत्रित करण्यात मदत होईल आणि गुंतागुंत होण्याचा धोकाही कमी होईल. निरोगी मधुमेह स्नॅक्समध्ये विशेषत: फायबर किंवा प्रोटीनयुक्त पदार्थ आणि कोणत्याही प्रक्रिया केलेले किंवा साधे कार्ब नसलेले पदार्थ समाविष्ट केले जाऊ शकतात.

5. अधिक औषधी पदार्थांचे सेवन करा

आयुर्वेदने नेहमीच खाद्यपदार्थांच्या उपचार शक्तीवर भर दिला आहे आणि बरेच जण त्यात घटक म्हणून वापरले जातात आयुर्वेदिक औषधे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करतातs. उदाहरणार्थ, करीला, मेथी आणि ड्रमस्टिक ही भारतीय पाककृतींमध्ये मोठ्या प्रमाणात भाज्या वापरल्या जातात आणि ते सर्व मधुमेहासाठी उपचारात्मक असल्याचे सिद्ध झाले आहे. अभ्यासामध्ये असे आढळले आहे की करीला नियमित सेवन केल्याने साखर चयापचय सुधारते आणि मधुमेहावरील रामबाण उपाय उत्पादन वाढते, तर मेथीमध्ये अशी संयुगे असतात जी आतड्यांसंबंधी ग्लूकोज शोषण कमी करते, तर मधुमेहावरील रामबाण उपाय संवेदनशीलता सुधारते. ड्रमस्टिक किंवा मुरिंगा पानांमध्ये इंसुलिन सारखी प्रथिने असतात ज्यात ब्लड शुगर कमी होण्यासारखे परिणाम होऊ शकतात आणि साखर प्रक्रिया सुधारू शकते. 

जोडलेल्या फायद्यांसाठी औषधी वनस्पती आणि मसाल्यांनी खाद्य देखील सजविली जाऊ शकते. दालचिनी रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यासाठी ओळखली जाते आणि हळद मध्ये कर्क्युमिन सारखा प्रभाव निर्माण करतात आणि ते हृदयरोगापासून बचाव करतात. तुळशी किंवा पवित्र तुळशीची पानेही त्याच कारणांसाठी प्रभावी आहेत.

मधुमेहावर उपचार करण्यासाठी जीवनशैली

1. नियमित व्यायाम करा 

मुख्य प्रवाहातील औषधांमध्ये शारीरिक हालचालींचे महत्त्व फार पूर्वीपासून दुर्लक्षित केले गेले होते, परंतु ही आयुर्वेदिक शिफारस आता व्यापकपणे स्वीकारली गेली आहे. आपल्या हृदयाचा वेग मध्यम किंवा एरोबिक व्यायामासाठी क्रियाकलाप उत्कृष्ट मानले जातात. तथापि, आपल्याला चालणे यासारख्या सौम्य क्रियांसह हळूहळू प्रारंभ करणे आवश्यक आहे. मधुमेह रोग्यांनी रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यासाठी मध्यम ते तीव्रतेच्या व्यायामासह रहा. व्यायामामुळे तणाव पातळी आणि एड्स कमी होण्यास मदत होते वजन कमी होणे. 

2. ध्यान आणि योगास प्रारंभ करा

योग हा व्यायामाचा हळूवार प्रकार आहे हे बाजूला ठेवून हे एक विशाल शिस्त देखील आहे आणि त्यात आसनांचा समावेश आहे जे मधुमेहासाठी उपचारात्मक असू शकतात. याव्यतिरिक्त, योगात प्राणायाम आणि ध्यान पद्धती समाविष्ट आहेत जे विशेषत: मधुमेह व्यवस्थापनासाठी उपयुक्त आहेत. अभ्यास असे दर्शवितो की ध्यान केल्याने त्यास मदत होऊ शकते ताण आणि चिंता विकार उपचार, ज्यामुळे मधुमेहाचा सामना करणे कठीण होते. मेडिटेशनसारख्या ताणतणावाच्या तंत्रामुळे हृदयविकाराचा धोकाही कमी होतो. 

3. पुरेशी झोप घ्या 

झोप ही एक गरज आहे जी आपण सर्वजण गृहीत धरतो. आयुर्वेद आपल्याला अंतःस्रावी प्रणालीसह प्रत्येक शारीरिक कार्याच्या आरोग्यासाठी झोपेच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. झोपेचा त्रास आणि झोपेची कमतरता यामुळे हार्मोन्सचा नाश होऊ शकतो, अन्नाची तीव्र इच्छा वाढते आणि त्यामुळे वजन वाढणे. पुरेशी झोप घेतल्यास मधुमेहावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आवश्यक असलेल्या इतर आरोग्यदायी सवयींचा अवलंब करण्यास मदत होते. 

4. दिनाचार्य यांचे अनुसरण करा

अगदी अलीकडेपर्यंत, संरचित दैनंदिन दिनचर्या पाळण्याचा सल्ला केवळ आयुर्वेदसाठीच होता आणि आम्ही अनेकदा त्याकडे दुर्लक्ष केले. दैनंदिन दिनचर्येची ही संकल्पना आयुर्वेदात दिनाचार्य म्हणून ओळखली जाते आणि तुमची दिनचर्या निसर्गातील उर्जा शक्ती किंवा दोष यांच्या नैसर्गिक ओहोटी आणि प्रवाहाशी उत्तम प्रकारे जुळते याची खात्री करण्यासाठी ती तयार केली गेली आहे. या कल्पनेला आता सर्कॅडियन लय आणि मानवी आरोग्यामध्ये त्याची भूमिका बळकट करण्याच्या पद्धतींकडे पाहणाऱ्या तपासणीद्वारे समर्थित आहे. 

5. धुम्रपान करू नका

आपण धूम्रपान करणारी व्यक्ती असल्यास आपण मधुमेह रोखण्यासाठी किंवा त्यावर उपचार करू इच्छित असाल तर आपण करण्याच्या या गोष्टींपैकी एक आहे. हे असे नाही कारण धूम्रपान केल्याने मधुमेह होतो, परंतु हृदय आणि मूत्रपिंडाचा रोग, रक्तवाहिन्यास नुकसान, डोळ्यांचा आजार आणि मज्जातंतू नुकसान यासारख्या गंभीर मधुमेहाच्या गुंतागुंत होण्याचा धोका मोठ्या प्रमाणात वाढतो. धूम्रपान देखील फुफ्फुसांच्या कार्यावर थेट परिणाम होतो, आपल्या सहनशक्तीची पातळी आणि व्यायामाची क्षमता कमी करते. 

वयस्क आयुर्वेदिक शहाणपणावर आधारित या काही सर्वात मूलभूत आणि महत्त्वपूर्ण टीपा आहेत. अधिक विशिष्ट आणि वैयक्तिकृत आहार किंवा जीवनशैलीच्या शिफारसींसाठी आपला अद्वितीय डोशा शिल्लक प्रतिबिंबित करण्यासाठी आपण आयुर्वेदिक तज्ञाचा सल्ला घ्यावा. आपण गुडुची, तुळशी, विजयासर, करीला आणि औषधी वनस्पतींमधून अर्क असलेली आयुर्वेदिक मधुमेह औषधे देखील वापरू शकता. अश्वगंधा

डॉ. वैद्य यांचे १ 150० हून अधिक वर्षे ज्ञान आणि आयुर्वेदिक आरोग्य उत्पादनांवर संशोधन आहे. आम्ही आयुर्वेदिक तत्त्वज्ञानाच्या तत्त्वांचे काटेकोरपणे पालन करतो आणि आजार व उपचारांसाठी पारंपारिक आयुर्वेदिक औषधांचा शोध घेत असलेल्या हजारो ग्राहकांना मदत केली आहे. आम्ही या लक्षणांसाठी आयुर्वेदिक औषधे देत आहोत -

 " आंबटपणा, रोग प्रतिकारशक्ती बूस्टर, केसांची वाढ, त्वचा काळजी, डोकेदुखी आणि मांडली आहे, ऍलर्जी, थंड, कालावधी निरोगीपणा, साखर मुक्त च्यवनप्राश , शरीर वेदना, महिला निरोगीपणा, कोरडा खोकला, मुतखडा, मूळव्याध आणि फिशर , झोप विकार, रक्तातील साखर, रोजच्या आरोग्यासाठी च्यवनप्राश, श्वासोच्छवासाच्या समस्या, आतड्यात जळजळीची लक्षणे (आयबीएस), यकृत आजार, अपचन आणि पोटाचे आजार, लैंगिक कल्याण & अधिक ".

आमची निवडलेली काही आयुर्वेदिक उत्पादने व औषधांवर सवलत मिळवा. आम्हाला कॉल करा - +91 2248931761 किंवा येथे येथे चौकशी सबमिट करा care@drvaidyas.com

. 

संदर्भ:

• हॉल, केविन डी एट अल. "अल्ट्रा-प्रोसेस्टेड आहार जास्त कॅलरी घेण्यास आणि वजन वाढवण्यास कारणीभूत ठरतो: अ‍ॅड लिबिटियम फूड इन्टेकची एक रूग्ण यादृच्छिक नियंत्रित चाचणी." सेल चयापचय खंड 30,1 (2019): 67-77.e3. doi: 10.1016 / j.cmet.2019.05.008
• मॅकरे, मार्क पी. "आहारातील फायबरचे सेवन आणि प्रकार 2 डायबिटीज मेलिटस: मेटा-अ‍ॅनालिसेसचे छत्री पुनरावलोकन." कायरोप्रॅक्टिक औषधाची जर्नल खंड 17,1 (2018): 44-53. doi: 10.1016 / j.jcm.2017.11.002
• पेटरसन, मेगन इट अल. टाइप 1 मधुमेहातील ग्लाइसेमिक कंट्रोल मधील आहारातील प्रथिने आणि चरबीची भूमिका: गहन मधुमेह व्यवस्थापनासाठी परिणाम. " सध्याच्या मधुमेहाचे अहवाल खंड 15,9 (2015): 61. डोई: 10.1007 / s11892-015-0630-5
• फुआंचन, अंजना वगैरे. "नव्याने निदान झालेल्या प्रकार 2 मधुमेह रूग्णांमधील मेटफॉर्मिनच्या तुलनेत कडू खरबूजचा हायपोग्लिसेमिक परिणाम." इथनोफार्माकोलॉजीचे जर्नल खंड 134,2 (2011): 422-8. doi: 10.1016 / j.jep.2010.12.045
• हॅबिच्ट, सँड्रा डी एट अल. "मोमॉर्डिका चरंता आणि टाइप 2 मधुमेह: इन विट्रोपासून मानवी अभ्यासापर्यंत." वर्तमान मधुमेह आढावा खंड 10,1 (2014): 48-60. doi: 10.2174 / 1573399809666131126152044
• नॉट, एरिक जे एट अल. "जास्त चरबीयुक्त आहार देताना मेथीची पूरकता चयापचय आरोग्याचे विशिष्ट मार्कर सुधारते." वैज्ञानिक अहवाल खंड 7,1 12770. 6 ऑक्टोबर. 2017, डोई: 10.1038 / एस41598-017-12846-x
• बा, जी योंग इत्यादि. "एका जातीची बडीशेप (फिनिकुलम वल्गारे) आणि मेथी (ट्रायगोनेला फोएनम-ग्रॅक्यूम) चहा पिणे जास्त वजनाच्या महिलांमध्ये व्यक्तिनिष्ठ अल्प-मुदतीची भूक दडपते." क्लिनिकल पोषण संशोधन खंड 4,3 (2015): 168-74. doi: 10.7762 / cnr.2015.4.3.168
• किर्वान, जॉन पी इत्यादी. "टाइप २ मधुमेहाच्या व्यवस्थापनात व्यायामाची आवश्यक भूमिका." क्लीव्हलँड क्लिनिक मेडिकल जर्नल खंड 84,7 सप्ल 1 (2017): एस 15-एस 21. doi: 10.3949 / ccjm.84.s1.03
• रवींद्रन, आर्कीथ व्हेटिल आणि इतर. "एक्सएनयूएमएक्स डायबेटिस टाइप मधील योगाची चिकित्सीय भूमिका." एंडोक्राइनोलॉजी आणि मेटाबोलिझम (सोल, कोरिया) खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स-एक्सएनयूएमएक्स. doi: 33,3 / EnM.2018
• ग्रँडनर, मायकेल एट अल. "झोपेचा कालावधी आणि मधुमेहाचा धोका: लोकसंख्येचा कल आणि संभाव्य यंत्रणा." सध्याच्या मधुमेहाचे अहवाल खंड 16,11 (2016): 106. डोई: 10.1007 / s11892-016-0805-8
• स्मोलेन्स्की, मायकेल एच एट अल. "ब्लड प्रेशर सर्कडियन ताल आणि उच्च रक्तदाब यावर झोपेच्या सायकलची भूमिका." झोपेचे औषध खंड 8,6 (2007): 668-80. doi: 10.1016 / j.sleep.2006.11.011