अश्वगंधा (भारतीय जिनसेंग)

अश्वगंधा (भारतीय जिनसेंग) एक पारंपारिक आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आहे जी शतकानुशतके आयुर्वेदिक डॉक्टरांनी लिहून दिली आहे. पुरुष आणि स्त्रिया दोघांनाही फायद्याची लांबलचक यादी उपलब्ध करुन देण्यासाठी या औषधी वनस्पतींचे दस्तऐवजीकरण केले आहे.

या पोस्टमध्ये, आम्ही अश्वगंधा - त्याचे फायदे, उपयोग, डोस, साइड इफेक्ट्स आणि मर्यादा या सर्व गोष्टींचा अभ्यास करू. जर तुम्ही अश्वगंधा टॅब्लेट ऑनलाइन खरेदी करण्याचा विचार करत असाल, तर ही पोस्ट जरूर वाचावी.

अश्वगंधा म्हणजे काय?

अश्वगंधा (आफ्टरनिया सोम्निफेरा) ही एक औषधी वनस्पती आहे जी आयुर्वेदिक औषधांमध्ये हजारो वर्षांपासून वापरली जात आहे. आयुर्वेदिक उपचारांमध्ये अश्वगंधाचा वापर जळजळ आणि वेदना कमी करण्यासाठी, निद्रानाश आणि तणाव पातळी कमी करण्यासाठी केला जातो.

अश्वगंधामधील सक्रिय घटक विटानोलाइड्स (ट्रायटरपीन लैक्टोन्स) आहेत. अश्वगंधामध्ये 40 हून अधिक विथॅनोलाइड्स वेगळे केले गेले आहेत आणि ओळखले गेले आहेत, ज्यामुळे त्याचे जिनसेंगसारखे फायदे आहेत. म्हणूनच या औषधी वनस्पतीला भारतीय जिनसेंग असेही म्हणतात.

अश्वगंधा इतर नावे:

• लॅटिन नाव - विथानिया सोम्निफेरा
• संस्कृत नाव - अश्वगंधा, कामरूपिणी, वाजिनी, बलादा, गंधपत्री
• गुजराती नाव - आसंधा, घोडा आकुं
• तेलुगु नाव - डोम्माडोलु गड्डा, पेनेरु गड्डा
• मराठी नाव - दोरागुंज, असंध
• हिंदी नाव - असगंध, असगंधा
• तमिळ नाव - अस्कुलंग, अमुकुरा
• मल्याळम नाव - अमुक्कुरा

पुरुष आणि स्त्रियांसाठी अश्वगंधाचे 9 फायदे:

१) कर्करोगाचा गुणधर्म आहे

अश्वगंधामध्ये विठाफेरीन नावाचे कंपाऊंड आहे. कर्करोगाच्या पेशींच्या मृत्यूस कारणीभूत ठरण्यासाठी अभ्यासाने हे संयुग दर्शविले आहे, ज्यास अपॉप्टोसिस देखील म्हणतात. विठाफेरिन नवीन कर्करोगाच्या पेशींच्या वाढीस प्रतिबंधित करते. या अभ्यासानुसार अश्वगंधा फुफ्फुस, मेंदू, कोलन आणि गर्भाशयाच्या कर्करोगावर प्रभावी असल्याचे दिसून आले आहे.

२) कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसेराइडची पातळी कमी करते

अश्वगंधा कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसेराइडची पातळी कमी करून आपल्या हृदयाच्या आरोग्यास सुधारण्यास मदत करू शकते. 60 दिवसांच्या अभ्यासानुसार एलडीएल (खराब) कोलेस्ट्रॉलमध्ये 17% घट तसेच ट्रायग्लिसेराइड्समध्ये सरासरी 11% घट दिसून आली.

3) ताणतणाव आणि चिंता सोडवणे शक्य आहे

अश्वगंधाचा सर्वात लोकप्रिय फायदा म्हणजे ताण कमी करण्याची क्षमता. अभ्यास असलेल्या लोकांसाठी दृश्यमान लक्षणे कमी झाली आहेत ताण आणि चिंता विकार. लोकांनी घेतल्यानंतर चिंता आणि निद्रानाश मध्येही 69% घट दर्शविली अश्वगंधा पूरक 60 दिवसांच्या अभ्यासासाठी.

4) औदासिन्याने सामोरे जाण्यास मदत करते

अभ्यास हे औषधी वनस्पती उदासीनता कमी करण्यास सक्षम असण्याची शक्यता दर्शवते. 60 दिवसांच्या एका अभ्यासानुसार तीव्र औदासिन्यात सरासरी 79% घट झाली. ते म्हणाले की, नैराश्याचे निवारण म्हणून अश्वगंधा हक्क सांगण्यासाठी अधिक संशोधन आवश्यक आहे.

5) मेमरी आणि ब्रेन फंक्शन सुधारित करते

मेंदूचे कार्य आणि मेमरी समस्या कमी करणे हे आजार किंवा दुखापतीमुळे सिद्ध झाले आहे. औषधी वनस्पतीतील अँटीऑक्सिडेंट्स मेंदूच्या पेशींना मुक्त रॅडिकल्सपासून संरक्षण करतात, परिणामी मेंदूचे आरोग्य सुधारते. अश्वगंधा अर्क ने एका नियंत्रित अभ्यासासाठी पुरुषांना प्रतिक्रिया वेळ आणि कार्यप्रदर्शनात लक्षणीय सुधारणा करण्यास मदत केली.

6) कोर्टिसोल पातळी कमी करते

कोर्टिसोलची पातळी कमी करण्यास मदत करणे हे सुप्रसिद्ध आहे. अभ्यास दर्शविला आहे की अश्वगंधा कॅप्सूल सरासरी 30% कपात सह, कोर्टिसोलची पातळी लक्षणीयरीत्या कमी करू शकते. कमी कोर्टीसोल पातळी आपल्याला कमी ताणतणाव आणि चिंता करण्यास अनुमती देते.

7) टेस्टोस्टेरॉन आणि पुरुष सुपीकता सुधारते

अश्वगंधा गोळ्या शुक्राणूंच्या संख्येवर तसेच जोरदार परिणाम करतात पुरुष लैंगिक कामगिरी. या औषधी वनस्पतींसह उपचारानंतर पुरुषांमध्ये टेस्टोस्टेरॉनमध्ये अभ्यासाने लक्षणीय वाढ दर्शविली आहे.

8) सामर्थ्य आणि स्नायू वस्तुमान वाढवते

अश्वगंधा कॅन घेतल्यामुळे टेस्टोस्टेरॉनची वाढ स्नायू वस्तुमान आणि सामर्थ्य वाढवा. या औषधी वनस्पतीचा वापर करताना एका विशिष्ट अभ्यासाने स्नायूंच्या आकार आणि सामर्थ्यात वाढ दर्शविली. त्याच अभ्यासात शरीरातील चरबीच्या टक्केवारीत घट देखील नोंदवली गेली.

9) रक्तातील साखर कमी करते

इन्सुलिन विमोचन वाढवून अश्वगंधा रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्याचे सिद्ध होते. हे आपल्या शरीरात रक्तातील ग्लुकोजच्या पातळीचे नियमन करण्यास मदत करते, मधुमेहावरील रामबाण उपाय संवेदनशीलता सुधारण्यासाठी देखील दर्शविले जाते.

संबंधित पोस्टः अश्वगंधा हेल्दी फायदे महिला आणि पुरुषांसाठी

अश्वगंधा डोस:

तज्ञांच्या मते, अश्वगंधा अर्क डोस दररोज 450 ते 500 मिलीग्राम दरम्यान असावा. डॉ. वैद्य अश्वगंधा कॅप्सूलमध्ये प्रति कॅप्सूल mg०० मिलीग्राम अश्वगंधा अर्क असते. हे परिशिष्ट घेण्याची आदर्श वेळ झोपेच्या आधीची आहे.

अश्वगंधा पानाचा रस आणि अश्वगंधा पावडर देखील कॅप्सूलसाठी पर्याय आहेत. तथापि, अर्क हा पाउडरचा एक केंद्रित प्रकार आहे जो अधिक कार्यक्षमतेसह अपेक्षित परिणाम प्रदान करण्यासाठी प्रमाणित केलेला आहे.

अश्वगंधा साइड इफेक्ट्स:

अश्वगंधा ही एक औषधी वनस्पती आहे जी बहुतेक लोकांसाठी सुरक्षित मानली जाते. असे म्हटले आहे की, त्याचे दीर्घकालीन परिणाम शोधण्यासाठी अधिक संशोधन करण्याची आवश्यकता आहे.

अश्वगंध कोणाला घेऊ नये?

• गर्भवती आणि स्तनपान महिला
• आयुर्वेदिक डॉक्टरांनी सांगितल्याशिवाय हाशिमोटोच्या थायरॉईडिस, संधिशोथ आणि ल्युपस सारख्या स्वयंप्रतिकारक रोगांचे.

अश्वगंधा घेताना कोणाला काळजी घ्यावी?

• अश्वगंधामुळे रक्तातील साखर आणि रक्तदाब कमी होऊ शकतो. म्हणून बीपी किंवा मधुमेह असलेल्या कोणालाही अश्वगंधा पूरक आहार घेण्यापूर्वी डॉक्टरांशी बोलणे आवश्यक आहे.
• थायरॉईड औषधोपचार करणार्‍यांना हे माहित असले पाहिजे की अश्वगंधा काही लोकांमध्ये थायरॉईड संप्रेरक पातळी वाढवू शकतो.

अश्वगंधावरील सामान्य प्रश्नः

अश्वगंधा वर वारंवार विचारले जाणारे काही प्रश्नः

अश्वगंधा स्त्रियांसाठी चांगले आहे का?

होय तणावाचा सामना करण्यास मदत करण्याबरोबरच अश्वगंधा मूड आणि संज्ञानात्मक कार्य सुधारण्यास देखील मदत करू शकते. हे हार्मोनच्या पातळीस हळूवारपणे संतुलित करण्यात आणि निरोगी पुनरुत्पादक प्रणालीस मदत करू शकते.

अश्वगंधा कोरोनासाठी?

आयआयटी-दिल्ली आणि जपानच्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ Advancedडव्हान्स्ड इंडस्ट्रियल सायन्स Technologyण्ड टेक्नॉलॉजी (एआयएसटी) यांच्यातील सहकार्याने केलेल्या संशोधनात अश्वगंधला कोरोना संसर्ग रोखण्यासाठी आणि रोखण्यासाठी प्रभावी असल्याचे दिसून आले आहे. ते म्हणाले की, कोरोनासाठी अश्वगंधातील संशोधन अद्याप सुरुवातीच्या टप्प्यात आहे.

मी अश्वगंधा आणि गिलोय घनवती एकत्र घेऊ शकतो?

काही लोकांनी गिलॉय घनवती आणि अश्वगंधाची कोरोनाव्हायरससाठी संभाव्य आयुर्वेदिक उपचार म्हणून शिफारस केली आहे. हे दोन्ही औषधी वनस्पती आपल्या रोग प्रतिकारशक्तीला चालना देतात यावर आधारित आहेत. या उपचाराच्या परिणामकारकतेबद्दल खात्री करण्यासाठी अधिक संशोधन करणे आवश्यक आहे.

मी अश्वगंधा पाण्याने घेऊ शकतो?

अश्वगंधा दुधासह घेण्याची शिफारस केली जात असताना, गरम पाण्याने असे करणे देखील सुरक्षित आहे. आपण कॅप्सूल घेण्यापूर्वी परिशिष्ट बाटलीवरील डोसच्या सूचना वाचल्या आहेत याची खात्री करा.

आम्ही आयुर्वेदिक अश्वगंधा सारखे घेण्याची शिफारस करतो अश्वगंधा कॅप्सूल.

संदर्भ:

1. व्यास, अवनी आर., आणि शिवेंद्र व्ही. सिंह. "विटाफेरीन ए, नैसर्गिकरित्या उद्भवणार्‍या स्टिरॉइडल लैक्टोनद्वारे कर्करोग प्रतिबंध आणि उपचारांची आण्विक लक्ष्य आणि यंत्रणा." एएपीएस जर्नल, खंड. 16, नाही. 1, जाने. 2014, पृ. 1-10. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24046237/.
2. खजल, कामेल एफ., वगैरे. "एमएमटीव्ही / न्यूयू उंदीरमधील उत्स्फूर्त एस्ट्रोजेन रिसेप्टर-नकारात्मक स्तन कर्करोगावर विथानिया सोम्निफेरा रूट एक्सट्रॅक्टचा प्रभाव." अँटीकँसर रिसर्च, खंड 34, नाही. 11, नोव्हेंबर 2014, pp. 6327–32.
3. सेंथिल्लनाथन, पलानियंदी, वगैरे. "बेंझो (अ) पायरेन प्रेरित प्रायोगिक फुफ्फुसांच्या कर्करोगावरील पॅक्लिटॅक्सलसह विथनिया सोम्निफेरा यांनी केलेले झिल्ली बाऊंड एंझाइम प्रोफाइल आणि लिपिड पेरोक्सीडेशन." आण्विक आणि सेल्युलर बायोकेमिस्ट्री, वॉल्यूम. 292, नाही. 1–2, नोव्हें. 2006, पृष्ठ 13-17. पबमेड, https://link.springer.com/article/10.1007/s11010-006-9121-y.
4. मुरलीकृष्णन, गोविदान, वगैरे. "उंदरांमध्ये अझोक्सिमेथेन प्रेरित प्रायोगिक कोलन कर्करोगावरील विठानिया सोम्निफेराचे इम्यूनोमोडायलेटरी इफेक्ट." रोगप्रतिकारक तपासणी, खंड 39, नाही. 7, 2010, पृ. 688-98. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20840055/.
5. चांग, ​​एडविन, वगैरे. "अश्वमैक्स आणि विथफेरिन ए सेल्युलर आणि मूरिन ऑर्थोटोपिक मॉडेल्समध्ये ग्लिओमास प्रतिबंधित करते." जर्नल ऑफ न्यूरो-ऑन्कोलॉजी, खंड 126, नाही. 2, जाने. २०१,, पृ. २––-–.. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26650066/.
6. चंद्रशेखर, के., वगैरे. "प्रौढांमधील तणाव आणि चिंता कमी करण्यासाठी अश्वगंधा रूटच्या उच्च-एकाग्रता पूर्ण-स्पेक्ट्रमच्या अर्कचा सुरक्षितता आणि कार्यक्षमतेचा प्लेस्बो-नियंत्रित अभ्यास, संभाव्य, यादृच्छिक डबल-ब्लाइंड." इंडियन जर्नल ऑफ सायकोलॉजिकल मेडिसिन, खंड 34, नाही. 3, जुलै 2012, पीपी 255-62. पबमेड, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3573577/.
7. गोरेलिक, जोनाथन, इत्यादि. "विठानोलाइड्स आणि एलिकेटेड विथानिया सोम्निफेराची हायपोग्लिसेमिक क्रियाकलाप." फायटोकेमिस्ट्री, खंड 116, ऑगस्ट 2015, पीपी 283-89. पबमेड, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0031942215000953.
8. अग्निहोत्री, अक्षय पी., इत्यादि. "स्किझोफ्रेनियाच्या रुग्णांमध्ये विथनिया सोम्निफेराचे परिणामः एक यादृच्छिक, डबल ब्लाइंड, प्लेसबो नियंत्रित पायलट ट्रायल स्टडी." इंडियन जर्नल ऑफ फार्माकोलॉजी, खंड 45, नाही. 4, 2013, पृ. 417-18. पबमेड सेंट्रल, https://www.ijp-online.com/article.asp?issn=0253-7613;year=2013;volume=45;issue=4;spage=417;epage=418;aulast=.
9. अँड्राडे, सी., इत्यादि. "अँथियोलॅटिक इफेसीसी एफएफ एथॅनॅथिक एक्सट्रॅक्ट ऑफ विथनिया सोम्निफेराचे एक डबल-ब्लाइंड, प्लेसबो-नियंत्रित मूल्यांकन." इंडियन जर्नल ऑफ सायकायट्री, खंड 42, नाही. 3, जुलै 2000, पीपी 295–301.
10. कुरापती, केसावा राव वेंकटा, इत्यादि. “अश्वगंधा (विथानिया सोम्निफेरा) Ne-अमिलॉइड 1-42 मानवी न्यूरोनल पेशींमध्ये विषाक्तपणास उत्तेजन देते: एचआयव्ही-असोसिएटेड न्यूरो-कॉग्निटिव्ह डिसऑर्डर (हॅन्ड) मधील परिणाम.” प्लेस वन, वॉल्यूम. 8, नाही. 10, 2013, पी. e77624. पबमेड, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0077624.
11. पिंगली, उशाराणी, वगैरे. "निरोगी मानवी सहभागींमध्ये संज्ञानात्मक आणि सायकोमोटर कामगिरीच्या चाचण्यांवरील विथानिया सोम्निफेराच्या प्रमाणित जलीय अर्कचा परिणाम." फार्माकोग्नॉसी रिसर्च, खंड 6, नाही. 1, जाने. 2014, पृष्ठ 12-18. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24497737/.
12. महदी, अब्बास अली, वगैरे. "विथानिया सोम्निफेरा ताण-संबंधित पुरुष प्रजनन क्षमता मध्ये वीर्य गुणवत्ता सुधारते." पुरावा-आधारित पूरक आणि वैकल्पिक औषधः ईसीएएम, सप्टेंबर २००.. https://www.hindawi.com/journals/ecam/2011/576962/.
13. अहमद, मोहम्मद कलीम, वगैरे. "व्हेथानिया सॉम्निफेरा बांझी नरांच्या अर्धवट प्लाझ्मामध्ये प्रजनन संप्रेरक पातळी आणि ऑक्सिडेटिव्ह ताण नियमित करून वीर्य गुणवत्तेत सुधारणा करते." प्रजनन व निर्जंतुकीकरण, खंड ,., नाही. 94, ऑगस्ट 3, पीपी 2010-989. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19501822/.
14. वानखेडे, सचिन, वगैरे. "स्नायूंची सामर्थ्य आणि पुनर्प्राप्तीवरील विथनिया सोम्निफेरा पूरकतेच्या परिणामाचे परीक्षण करीत आहोत: एक यादृच्छिक नियंत्रित चाचणी." इंटरनॅशनल सोसायटी ऑफ स्पोर्ट्स न्यूट्रिशनचे जर्नल, खंड 12, 2015, पी. 43. पबमेड, https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12970-015-0104-9.
15. राऊत, अश्विनीकुमार ए., वगैरे. "निरोगी स्वयंसेवकांमध्ये अश्वगंधा (विथानिया सोम्निफेरा) च्या सहनशीलता, सुरक्षितता आणि क्रियाकलापांचे मूल्यांकन करण्यासाठी अन्वेषणात्मक अभ्यास." जर्नल ऑफ आयुर्वेद आणि इंटिग्रेटिव्ह मेडिसिन, व्हॉल. 3, क्र. 3, जुलै 2012, पृ. 111-14. पबमेड, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23125505/.