आयुर्वेद मधुमेह बरे करण्यास मदत करू शकेल का?

पारंपारिक औषधांच्या तुलनेत आयुर्वेद आरोग्य आणि रोगांबाबत खूप वेगळा दृष्टिकोन घेतो. ही एक सर्वांगीण आरोग्य प्रणाली आहे जी रोगाच्या उपचारांऐवजी आरोग्याच्या देखभाल आणि संवर्धनावर प्रामुख्याने लक्ष केंद्रित करते. तथापि, आयुर्वेदमध्ये उपचार आणि हर्बल औषधांचा देखील समावेश आहे ज्यामुळे विविध आजारांपासून आराम मिळू शकतो. मधुमेह हा असाच एक आजार आहे आणि आयुर्वेदात नक्कीच खूप काही आहे. हे जलद निराकरण किंवा चमत्कारिक उपचारांचे आश्वासन देत नसले तरी, आयुर्वेदचा सर्वांगीण दृष्टीकोन मधुमेहाचे मूळ कारण मानल्या जाणार्‍या असमतोलांना संबोधित करतो. 

अगोदर निर्देश केलेल्या बाबीसंबंधी बोलताना रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यासाठी आयुर्वेदिक उपचार कार्यक्षमता, कमी खर्च आणि सुरक्षिततेमुळे वाढत्या व्यावहारिक परिशिष्ट म्हणून किंवा मुख्य प्रवाहातल्या वैद्यकीय सेवेची जोड म्हणून ती मानली जात आहे. मधुमेहापासून बचाव होण्याची कोणतीही खात्री नसल्यास, आयुर्वेदिक उपचार अत्यंत प्रभावी होऊ शकतात, आरोग्य पुनर्संचयित करणे आणि औषधांवर अवलंबून कमी करणे. आयुर्वेदिक साहित्यात मधुमहा म्हणून ओळखल्या जाणा .्या या आजाराबद्दल भरपूर माहिती असल्यामुळे हे आश्चर्य वाटण्यासारखे नाही. चरक आणि सुश्रुत या आयुर्वेदिक षींनीही त्यांचे मौल्यवान अंतर्दृष्टी आपल्याकडे सोडली, ज्यांचा शतकानुशतके प्रयत्न केला गेला आहे. 

मधुमेहावरील मुख्य आयुर्वेदिक उपचारांच्या प्रभावीतेचे आणि आपण त्या कशा वापरायच्या याचे मूल्यांकन करूया.

आयुर्वेद मधुमेहावर मात करण्यास कशी मदत करू शकते

मधुमेहासाठी आयुर्वेदिक पंचकर्म

पंचकर्म हा एक अत्यंत प्रशंसित आयुर्वेदिक उपचार आहे ज्यामध्ये प्रत्यक्षात 5 वेगवेगळ्या उपचारांचा समावेश असतो ज्यायोगे शरीराचे शुद्धीकरण आणि शुद्धीकरण होते. मधुमेहाच्या मूळ कारणांपैकी एक योग्य करण्यास मदत करुन डोशाचा नैसर्गिक संतुलन पुनर्संचयित करण्यासाठी असे म्हणतात. खरं तर, पंचकर्म हृदयरोगासारख्या विस्तृत चयापचय आणि दाहक विकारांसाठी उपचारात्मक मानले जाते. मधुमेहाच्या बाबतीत पंचकर्म थेरपीचा उपयोग कफा शांत करण्यासाठी आणि शरीरात अमेची पातळी कमी करण्यासाठी केला जातो.

पुरावा:

पंचकर्म ही आयुर्वेदातील सर्वात जास्त अभ्यासलेल्या उपचार पद्धतींपैकी एक आहे आणि संशोधक जीवनशैलीतील अनेक आजारांवर उपचार म्हणून त्याच्या संभाव्यतेचा शोध घेत आहेत. आतापर्यंतचे संशोधन उत्साहवर्धक ठरले आहे, परंतु शास्त्रज्ञांना अद्याप पंचकर्माचे परिणाम प्राप्त होणारी नेमकी यंत्रणा समजलेली नाही. 

व्यवहारीक उपयोग:

पंचकर्माचे फायदे मिळविण्यासाठी, आदर्शपणे तुम्ही आयुर्वेद क्लिनिकमध्ये तपासले पाहिजे कारण ही प्रक्रिया क्लिनिकल सेटिंगमध्ये कुशल डॉक्टरांद्वारे उत्तम प्रकारे केली जाते. पुरेशा सूचना आणि प्रशिक्षणाने पंचकर्माचे काही घटक घरी वापरून पाहिले जाऊ शकतात. वामन (इमेटिक थेरपी) आणि विरेचन (शुद्धीकरण थेरपी) हे डायबेटीस हाताळताना पंचकर्माचे मुख्य घटक आहेत. विरेचन हे ग्लुकोजचे उत्पादन आणि रक्तातील साखरेची पातळी कमी करण्यासाठी विशेषतः उपयुक्त म्हणून ओळखले जाते.

आपण नैसर्गिक किंवा पारंपारिक वैद्यकीय सेवेवर अवलंबून असलात तरीही, मधुमेहावरील उपचारांसाठी शरीर तयार करण्यासाठी आपण पंचकर्म उपचारांचा विचार केला पाहिजे. 

मधुमेहासाठी आयुर्वेदिक हर्बल औषधे

आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आयुर्वेदिक औषधाचा एक महत्वाचा पैलू आहे, बहुतेक वेळा स्वतंत्र किंवा समर्थन देणारी उपचार म्हणून वापरली जाते. मधुमेहाशी निगडीत असताना आणि डॉक्टर कफ बिल्डअप संबोधित करण्यासाठी आणि अमाचे कोणतेही संचय दूर करण्यासाठी हर्बल कंकोक्शन लिहून देतानाही दोन्ही क्षमतेमध्ये याचा उपयोग केला जाऊ शकतो, ज्याला मधुमेहाचा एक घटक देखील मानला जातो. इतर औषधी वनस्पतींचा उपयोग विशिष्ट लक्षणे किंवा मधुमेहाच्या गुंतागुंत सोडविण्यासाठी देखील केला जातो.

पुरावा:

त्यांच्या कार्यक्षमतेसाठी असंख्य औषधी वनस्पती आणि हर्बल फॉर्म्युलेशनचा अभ्यास केला गेला आहे नैसर्गिक रक्तातील साखरेचे नियामक. प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष अशा अनेक यंत्रणांच्या माध्यमातून काम करण्याचे आश्वासन देणारी असंख्य औषधी वनस्पती. तुळशी, करीला, विजयसर आणि मेथी सारख्या औषधी वनस्पतींमध्ये ग्लूकोजची पातळी कमी असल्याचे दिसून आले आहे, तर अश्वगंधा आणि गुडचि इन्सुलिन उत्पादनास उत्तेजन देतात, मधुमेहावरील रामबाण उपाय संवेदनशीलता सुधारतात आणि मधुमेहाच्या गुंतागुंतपासून बचाव करतात. अप्रत्यक्ष फायदे देखील अशा गुणधर्मांशी जोडलेले आहेत जे गॅस्ट्रिक रिक्त होण्यास आणि स्लो कार्ब चयापचयला प्रोत्साहित करतात, जे ग्लूकोजच्या पातळीवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते. 

व्यवहारीक उपयोग:

आयुर्वेदिक हर्बल औषधे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी, गुंतागुंत होण्याचा धोका कमी करण्यासाठी आणि इतर औषधांवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी इतर उपचारांसह वापरल्या जाऊ शकतात. तथापि, उपचार फक्त आपल्या डॉक्टरांच्या मान्यतेने आणि ज्ञानाने सुरू केले पाहिजे, जेणेकरून पारंपारिक औषधांचा डोस त्यानुसार कमी करता येईल. वैयक्तिक औषधी वनस्पती वापरण्याऐवजी योग्य डोसमध्ये पॉलिहर्बल फॉर्म्युलेशन असलेल्या आयुर्वेदिक मधुमेहावरील औषधे वापरण्याचा सल्ला दिला जातो. 

मधुमेहासाठी योग

मधुमेह व्यवस्थापित करण्यासाठी एक साधन म्हणून शारीरिक हालचाली किंवा व्यायामाचे महत्त्व चांगले स्थापित आहे. या संदर्भात मधुमेहींना सौम्य ते मध्यम तीव्रतेचे व्यायाम करण्याचा सल्ला दिला जातो कारण उच्च तीव्रतेच्या क्रियाकलापांमुळे रक्तातील ग्लुकोजची पातळी तात्पुरती वाढू शकते. हे योगास परिपूर्ण क्रियाकलाप बनवते आणि आयुर्वेदमध्ये आधीपासूनच मधुमेहावरील उपाय म्हणून विशिष्ट पोझेसची शिफारस केली जाते.  

पुरावा:

योगाच्या आरोग्यासंदर्भातील पुराव्यांमुळे, बहुधा पारंपारिक वैद्यकीय सेटिंगमध्येही रुग्णांना योगाचा सल्ला दिला जातो. फिटनेस, लवचिकता आणि वजन व्यवस्थापन, योग एक तणाव कमी करण्याचे एक शक्तिशाली साधन आहे आणि यामुळे उपचारांच्या निकालांमध्ये सुधारणा होते. तथापि, संशोधन आयुर्वेदिक योगाच्या सूचनेस देखील समर्थन देते कारण योगामुळे मनोविकृती-अंतःस्रावी आणि रोगप्रतिकारक फायदे मिळू शकतात ज्यामुळे चयापचय क्रियेत सुधारणा होते. 

व्यवहारीक उपयोग:

योगाच्या फायद्यांचा आनंद घेण्यासाठी, त्वरित योगाचा नियमित दिनक्रम अवलंब करा. तद्वतच, आपण एखाद्या पात्र प्रशिक्षकासह योग वर्गासाठी साइन अप केले पाहिजे जे आपल्याला वैयक्तिकृत शिफारसी देऊ शकतात. तथापि, जर आपल्याला मूलभूत गोष्टी आधीच माहित असतील किंवा आपण शिकवलेल्या व्हिडिओंवरुन शिकण्यास तयार असाल तर आपण नवशिक्याच्या नित्यनेमाने प्रयत्न करू शकता आणि सूर्य नमस्कार, बालासना, हलासन आणि वज्रासन यासारख्या आसनांच्या सरलीकृत आवृत्त्यांचा समावेश करू शकता. - मधुमेहासाठी हे विशेषतः फायदेशीर मानले जाते. आपल्या दिनचर्यामध्येही काही प्राणायाम आणि इतर ध्यान पद्धती समाविष्ट करणे विसरू नका. 

आमच्या समृद्ध आयुर्वेदिक परंपरेचा कसा फायदा घ्यावा आणि त्याचा कसा फायदा घ्यावा याबद्दल अद्याप आपल्याला खात्री नसल्यास, मधुमेहाच्या तज्ञासह नामांकित आयुर्वेदिक थेरपिस्टचा सल्ला घ्या. आयुर्वेदिक डॉक्टर आपल्याला वैयक्तिकृत शिफारसी देण्यास सक्षम असेल आणि आपल्याला योग्य दिशेने निर्देशित करण्यास मदत करेल. लक्षात ठेवा, नैसर्गिक उपचारांना निकाल लागण्यास वेळ लागतो, म्हणूनच तुमच्या आयुष्यात काही बदल आत्ताच सुरू करणे चांगले आहे. 

संदर्भ:

• जिंदाल, नितीन आणि नयन पी जोशी. मधुमेह इन्शूलिनच्या कमतरतेमुळे रक्तामध्ये व लघवीमध्ये साखर आढळणे मध्ये रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यासाठी वामना आणि वीरचनाकर्माचा तुलनात्मक अभ्यास. " आयु खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स-एक्सएनयूएमएक्स. doi: 34,3 / 2013-263
• सक्सेना, आभा आणि नवल किशोर विक्रम. टाईप २ मधुमेहाच्या व्यवस्थापनात निवडलेल्या भारतीय वनस्पतींची भूमिका: एक पुनरावलोकन. पर्यायी आणि पूरक औषधांचे जर्नल (न्यूयॉर्क, न्यूयॉर्क) खंड 10,2 (2004): 369-78. doi: 10.1089 / 107555304323062365
• संगीत, एमके वगैरे. "टिनोस्पोरा कॉर्डिफोलिया आणि त्याच्या सक्रिय कंपाऊंडची मधुमेह विरोधी मालमत्ता एल 4 मायोट्यूबमध्ये ग्लूट -6 च्या अभिव्यक्तीद्वारे मध्यस्थी केली जाते." फायटोमेडिसिन: फायटोथेरेपी आणि फायटोफार्माकोलॉजीचे आंतरराष्ट्रीय जर्नल खंड 20,3-4 (2013): 246-8. doi: 10.1016 / j.phymed.2012.11.006
• इनेन्स, किम ई, आणि टेरी किट सेल्फे. "प्रकार एक्सएनयूएमएक्स मधुमेह असलेल्या प्रौढांसाठी योग: नियंत्रित चाचण्यांचा एक पद्धतशीर पुनरावलोकन." मधुमेह संशोधन जर्नल खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स. doi: 2016 / 2016 / 6979370
• रवींद्रन, आर्कीथ व्हेटिल आणि इतर. "एक्सएनयूएमएक्स डायबेटिस टाइप मधील योगाची चिकित्सीय भूमिका." एंडोक्राइनोलॉजी आणि मेटाबोलिझम (सोल, कोरिया) खंड एक्सएनयूएमएक्स (एक्सएनयूएमएक्स): एक्सएनयूएमएक्स-एक्सएनयूएमएक्स. doi: 33,3 / EnM.2018